هزینههای سرسامآور مراقبتهای درمانی در کشورهای غربی، سیستم درمانی را مختل کرده، تا جایی که با پیشرفت فناوری هوش مصنوعی و جایگزینی آن در بخش خدمات انسانی، برخی پیشنهاد دادهاند برای کاهش هزینه، از این فناوری در بیمارستانها هم استفاده شود.
هزینههای سرسامآور مراقبتهای درمانی در آمریکا و بحران مکرر در NHS (سرویس سلامت همگانی انگلستان)، سیستم خدمات درمانی را با مشکلات بزرگی روبرو کرده است؛ از طرفی رویکردهای قدیمی مراقبت درمانی، در این سیستم بسیار ضعیف شدهاند اما استفاده از رویکردهای نوین نیز دشوار و پرهزینه خواهد بود.
حال با پیشرفت فناوری هوش مصنوعی و ورود آن در اغلب صنایع و مشاغل به عنوان جایگزین نیروی انسانی که به کاهش هزینهها و کیفیت خدمات در برخی از مشاغل نیز کمک بزرگی کرده، برخی پیشنهاد دادهاند تا از این فناوری برای کاهش هزینهها در سیستم خدمات درمانی استفاده شود.
اما این ایده که رایانههای هوشمند میتوانند به سادگی جایگزین انسان در پزشکی شوند، تصوری وهمآلود است. هوش مصنوعی در دنیای واقعی به خوبی کار نمیکند زیرا با پیچیدگیهای زندگی انسانی سازگار نیست.
اگرچه این ایده وهمآلود باعث نگرانی پزشکان و کادر خدمات درمانی درخصوص از دست دادن شغلشان شده، اما قطعا دستکم در حال حاضر این ایده اجرایی نخواهد شد.
پروفسور میهائیلا وندرسار که در دانشگاه کمبریج مشغول آزمایش و تلاش در توسعه و خصوصیسازی هوش مصنوعی در علم پزشکی است میگوید: «مردم اغلب فکر میکنند قابلیتهای اصلی هوش مصنوعی در حوزه مراقبتهای درمانی در تجزیه و تحلیل تصاویر مانند اسکن MRI، یا یافتن ترکیبات دارویی جدید نهفته است. اما قابلیتهای زیادی فراتر از اینها وجود دارد.»
وی درخصوص شخصیسازی درمانی به وسیله هوش مصنوعی عنوان کرد: «ما به جای تجویز یک درمان برای همه اشخاص، در تلاشم تا راهی بیابیم که درمانها را سفارشی کنیم، به نحوی که پروفایل پزشکی و سبک زندگیِ منحصر به فرد بیمار را منعکس کند.»
او معتقد است این اتفاق به درمان مؤثرتر بیماریهای رایجی مثل بیماری قلبی و سرطان یا بیماریهای نادر مانند فیبروز کیستیک کمک خواهد کرد.
فناوریهای هوش مصنوعی میتوانند در بهبود دانش و ادغام روشهای تخصصی به پزشکان، پرستاران و سایر متخصصان سلامت یاری برسانند.
هوش مصنوعی نمیتواند جایگزین انسانهای حرفهای شود، اما میتواند با شخصیسازی و بهینهکردن عملیات در روش درمان بیماریهایی مانند سرطان تغییر بنیادین ایجاد کند.
در واقع استفاده از هوش مصنوعی برای توانمندسازی انسانهاست، نه جایگزینی آنها. هدف نباید ساخت عوامل مستقلی باشد که میتوانند انسانها را تقلید و جایگزین کنند، بلکه باید توسعه یادگیری ماشینی باشد که به انسانها اجازه میدهد تواناییهای شناختی و دروننگر خود را بهبود بخشند و در تصمیمگیری و یادگیری بهتر عمل کنند.