برای اینکه سخنگوی خوبی بشوی تنها یک قانون طلایی وجود دارد:
شنونده خوبی باش.
مارک تواین
اگر فقط یک اصل وجود داشته باشد که بتواند روابط ما را کاملاً به طرز مثبتی دگرگون کند، شنونده بودن است.
من اینجا اصلاً قصد ندارم تکرار مکررات کنم. هزاران جملۀ و درس مختلف دربارۀ اهمیت خوب گوش دادن گفتهشده که البته به نظر میرسد از روی آنها سرسری گذشتهایم.
حالا هیچکس نیست که اهمیت خوب گوش دادن را تائید نکند؛ اما چند نفر از ما عمیقاً به موضوع شنونده بودن اندیشیدهایم و عملاً آن را به کار بستهایم؟
آیا جز این است که حین هر گفتگویی فقط به جوابی که میخواهیم بدهیم فکر میکنیم؟
دو مونولوگ، هرگز یک دیالوگ نمیسازند.
توسعۀ فردی یعنی شنوندۀ خوبی بودن.